Przewodnik po oświetleniu kortów tenisowych ITF – wprowadzenie

Internetional Tennis Federation ITF swój przewodnik po oświetleniu kortów tenisowych zaczyna tak:

Dla kortów tenisowych krytych i zewnętrznych, dla których naturalne światło nie jest dostępne oświetlenie jest wymagane ponieważ:

• Wydłuża czas gry na korcie;
• Przyciąga większą ilość trenerów i zawodników;
• Powoduje wzrost przychodów za wynajem kortów.

Celem przy oświetleniu kortów tenisowych jest zapewnienie dobrej widoczności, umożliwiającej, zarówno uczestnikom jak i widzom, śledzenie gry oraz wyraźną widoczność piłki – niezależnie od jej położenia i prędkości. Stworzenie dobrej widoczności wymaga wystarczającego kontrastu pomiędzy obiektami i tłem, dobrego natężenia oświetlenia i równomiernego rozkładu światła na całej powierzchni gry.

Ważne jest, aby pamiętać, że projekt oświetlenia i montaż wymaga zaawansowanej wiedzy inżynierskiej i musi być przeprowadzony przez doświadczonych specjalistów postępujących według wytycznych wymaganych przez władzę lub inne właściwe organy.

Ważne jest również, aby pamiętać, że ten przewodnik nie jest przeznaczony do zapewnienia porad i rozwiązań oświetleniowych w przypadku transmisji telewizyjnych, dla których wymagana jest wiedza specjalistyczna.

1. Uwagi ogólne

 Planując instalację oświetleniową, powinny być rozważone następujące zagadnienia:

• Przeznaczenie ośrodka – to będzie decydować o wymiarach kortów, natężeniu oświetlenia, równomierności, itp.

• Istotne wymagania rządowe i uprawnienia władz lokalnych.
• Instalacja i koszty bieżące, w tym koszty: konserwacji, wymiany źródeł światła oraz ogrzewania i klimatyzacji.
• Dostępność i koszt odpowiedniego źródła zasilania.
• Koszty utrzymania, w tym czyszczenie i naprawa opraw.
• Wpływ poświaty na innych.

• Standardy oświetleniowe

Niektóre krajowe stowarzyszenia i rządy ustanowiły różne wymagania co do wewnętrznego czy zewnętrznego oświetlenia i mogą korzystać z różnych jednostek miar. Jednak, jako że to przewodnik, poniżej przedstawiono minimalne standardy zgodnie z Normą Europejską do oświetlania obiektów sportowych, EN 12193: 2008, gdzie:

• Klasa I: zawody na najwyższym szczeblu krajowym i międzynarodowym (bez transmisji telewizyjnych) z wymaganiami dla widzów z potencjalnie odległymi miejscami do oglądania.
• Klasa II: konkursy średniego szczebla, takie jak regionalne lub lokalne turnieje klubowe. Obejmuje umiarkowane liczby widzów z miejscami o średnich odległościach do oglądania. Zajęcia treningowe zawodników wysokiego poziomu również mogą być zawarte w tej klasie.
• Klasa III: Niski poziom konkurencji, taki jak małe lokalne turnieje klubowe, które zazwyczaj nie zawierają widzów, szkolenia ogólne, zajęcia sportowe i rekreacyjne w szkołach.

Utrzymanie wartości

Natężenie oświetlenia instalacji będzie spadać w trakcie całego życia, głównie w wyniku zużywania się źródeł światła i opraw oświetleniowych (patrz punkt 7).

Średnie natężenie oświetlenia podane w tabeli 5.2 oraz 5.3 to wartości, poniżej których poziom natężenia oświetlenia nie powinien spaść podczas całego procesu eksploatacji instalacji.

Zazwyczaj współczynnik utrzymania jest określony w celu kompensowania starzenia się i zabrudzenia źródeł światła, odbłyśników oraz klosza. W przypadku braku odpowiednich informacji, zaleca się użycie współczynnika utrzymania 0,8.

• Światło niepożądane

Potencjalny wpływ wycieku światła z instalacji oświetlenia zewnętrznego na środowisko powinien być wzięty pod uwagę podczas projektowania instalacji.

W krajach, gdzie światło uciążliwe nie jest ujęte ustawowo, powinno się:

• Ograniczyć padanie światła na okoliczną zabudowę.
• Ograniczyć ilość jasnych opraw w polu widzenia (lub intensywność oprawy).
• Ograniczyć łunę (światło skierowane w górę).
• Ograniczyć wpływ światła na użytkowników dróg (TI).

• Montaż

• Konserwacja i koszty zmienne

Nowy system oświetlenia stanowi znaczną inwestycję. Gdy ta została wykonana, instalacja powinna być utrzymywana tak aby utrzymywała swoją funkcję przez wiele lat.

Oprócz kosztów instalacji (opraw i montażu), system oświetlenia będzie mieć bieżące koszty zmienne, które będą narastać wraz z upływem czasu. Zdając sobie z tego sprawę, w procesie projektowania należy przeanalizować następujące elementy:

• Początkowy koszt instalacji elektrycznej z wyłączeniem lamp.
• Koszt lamp.
• Szacowany czas pracy rocznie.
• Obciążenie systemu w kW (łącznie ze stratami w instalacji).
• Koszt energii elektrycznej za kWh.
• Ilość wymian źródeł światła w założonym okresie.

Strumień światła emitowany przez lampy zmniejsza się w czasie gdy poszczególne elementy zużywają się. Warto też pamiętać, że wydajność jest zmniejszona przez brud i kurz. Okresowa konserwacja lamp i opraw obejmuje czyszczenie i jest konieczna aby zapewnić, że instalacja nadal spełnia założenia projektowe w sposób jak najbardziej sprawny i ekonomiczny.